Zarówno prawodawstwo Unii Europejskiej, prawo krajowe , jak i wojewódzkie programy ochrony środowiska obligują wszystkich do przeciwdziałania zanieczyszczaniu powietrza. Średnioroczne stężenia benzo(a)piranu w naszym regionie  wynosiły powyżej 4 ng/m3 przy oczekiwanej wartości docelowej wynoszącej 1 ng/m3.  Jest więc jeszcze bardzo dużo do zrobienia, w tym najważniejsze to wymiana źródeł ciepła na i niskoemisyjne  przestrzeganie przepisów dotyczących dopuszczalnych paliw. 

Tylko na Dolnym Śląsku z powodu zanieczyszczonego powietrza umiera rocznie ok. 3000 osób. Dla porównania, to tyle co ginie rocznie na drogach w Polsce. Od kilku lat  prowadzona jest szeroka kampania informacyjno-edukacyjna dotycząca uchwał antysmogowych w naszym województwie, które wprowadzają ograniczenia i zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Przepisy zabraniają m.in. spalania  węgla brunatnego i paliw produkowanych z jego wykorzystaniem, miału węglowego poniżej 3 mm, mułów i flotokoncentratów węglowych oraz wilgotnego węgla. Ograniczenia i zakazy określone w uchwale dotyczą wszystkich użytkowników urządzeń o mocy do 1 MW w województwie, w których następuje spalanie paliw stałych, czyli użytkowników w szczególności: pieców, kominków, kotłów, w tym kotłów wchodzących w skład systemów zawierających kotły na paliwo stałe, ogrzewacze dodatkowe, regulatory temperatury i urządzenia słoneczne.

Wprowadzenie uchwały antysmogowej ma na celu poprawę jakości powietrza i warunków życia mieszkańców poprzez wyeliminowanie źródeł zanieczyszczeń z sektora komunalno-bytowego, tj. przestarzałych instalacji grzewczych w przyjętym harmonogramie czasowym i stosowanie dobrej jakości paliw o określonych parametrach. Uchwały te weszły w życie 1 lipca 2018 roku.

Za łamanie przepisów uchwały antysmogowej grożą sankcje. Już rok temu, Zarządzeniem Wójta nr 547/2020 z dnia 9 stycznia 2020 r. wprowadzono procedurę przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska w zakresie przeciwdziałania nielegalnemu spalaniu odpadów oraz w zakresie przestrzegania ograniczeń, nakazów lub zakazów określonych w Uchwale Sejmiku Województwa Dolnośląskiego nr XLI/1407/17 z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa dolnośląskiego, z wyłączeniem Gminy Wrocław i uzdrowisk, ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw na nieruchomościach położonych na terenie Gminy Lubin.

–  Od tego czasu prowadzimy kontrole w gminie, w 2020 roku były to głównie kontrole interwencyjne po zgłoszeniach mieszkańców, część z nich zostało przekazanych policji. W tym roku oprócz kontroli interwencyjnych prowadzone są kontrole planowe to znaczy, że kontrolowane są nieruchomości bez zgłoszenia na przykład na całej ulicy w danej miejscowości.  W sytuacjach dyskusyjnych wzywamy do asysty policję – wyjaśnia Alina Godyń, inspektor referatu gospodarki komunalnej i ochrony środowiska Urzędu Gminy w Lubinie.

W styczniu skontrolowano 15 nieruchomości. Oprócz kontroli przestrzegania przepisów związanych z ochroną powietrza, sprawdzana jest także selektywna zbiórka odpadów oraz udziela się informacji na temat możliwości pozyskania środków na dofinansowanie wymiany pieców.

– Kontrole nastawione są na edukowanie i informowanie mieszkańców. Najczęstsze stwierdzone uchybienia to opalanie paliwem złej jakości, brak faktur i świadectw jakości paliwa , brak asygnaty na drewno, opalanie wilgotnym, niesezonowanym drewnem, spalanie resztek roślinnych stanowiących bioodpady. Najcięższym nieprawidłowościami stwierdzonymi w trakcie kontroli było przygotowanie do spalenia impregnowanego drewna, materiałów drewnopodobnych, w tym elementów mebli, paneli itp. – mówi inspektor Alina Godyń.

Naruszenie przepisów uchwały antysmogowej stanowi wykroczenie podlegające karze grzywny do 5 tys. zł. Wójt ma także uprawnienia do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska

Warto przy tej okazji przypomnieć, że w Gminie  Lubin uchwałę nazwaną „Planem gospodarki niskoemisyjnej” wprowadzono w 2015 roku. Istotnymi elementami naszego gminnego planu jest m.in. udział Gminy Lubin w programie bezpłatnej komunikacji powiatowej, który rocznie kosztuje ponad 5 milionów złotych. To także dofinansowanie wymiany pieców węglowych, w którym można otrzymać do 5 tysięcy bezzwrotnej dotacji.

W urzędzie można uzyskać również informacje na temat Programu „Czyste powietrze”. Na podstawie podpisanego porozumienia z WFOŚ i GW we Wrocławiu, pomagamy również naszym mieszkańcom złożyć wniosek w ramach programu

O ogólnopolskich programach i źródłach finansowania wymiany źródeł ciepła informujemy na bieżąco, są one także zebrane w zakładce „Jakość Powietrza” na głównej stronie internetowej Urzędu Gminy.

Każdy mieszkaniec, który podejrzewa spalanie niezgodnie z przepisami , bądź stanowiące uciążliwość może o tym fakcie poinformować pracowników gminy pod nr telefonu 76 840 31 32, email powietrze@ug.lubin.pl, po godzinach pracy urzędu na policję lub do sołtysa.