Choć większość ubezpieczeń dostępnych na rynku to ubezpieczenia dobrowolne, do zawarcia niektórych polis ubezpieczeniowych jesteśmy zobligowani ustawowo i ich posiadanie jest kontrolowane przez uprawnione instytucje.

Każdy rolnik, który jest właścicielem bądź współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, przekraczającego łącznie powierzchnię 1,0 ha, jeżeli podlega on w całości lub części opodatkowaniu podatkiem rolnym, ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia:

  • w zakresie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, zwanej dalej ,, ubezpieczeniem OC rolników”,
  • budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych, zwanej dalej ,, ubezpieczeniem budynków rolniczych”,
  • przynajmniej 50% upraw rolnych o ile uzyskał płatności bezpośrednie w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach wsparcia bezpośredniego.

Kwestie związane z ubezpieczeniem OC rolników oraz z ubezpieczeniem budynków rolnych uregulowane zostały w ustawie z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Zgodnie z przepisami tej ustawy umowę ubezpieczenia OC rolnika i ubezpieczenia budynków rolniczych zawiera się na okres 12 miesięcy a obowiązek ten powstaje w momencie objęcia gospodarstwa w posiadanie. Objęcie gospodarstwa w posiadanie może być wynikiem np. zakupu tego gospodarstw odziedziczeniu czy też obdarowania.

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) rolnika ma za zadanie zapewnić ochronę osobom trzecim, które ucierpiały bądź poniosły szkodę w związku z prowadzonym przez rolnika gospodarstwem. Właściciel gospodarstwa rolnego musi także pamiętać o konieczności opłacania ubezpieczenia za budynki gospodarcze, a także uprawy i zwierzęta gospodarcze.

Należy podkreślić, że posiadanie gospodarstwa rolnego nie musi wiązać się z prawem własności, więc zobowiązanym do zawarcia umowy ubezpieczenia OC jest także dzierżawca, najemca czy użytkownik gospodarstwa rolnego.

Kwestie związane z obowiązkowym ubezpieczeniem upraw i zwierząt gospodarskich wynikają z ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Zobowiązany do zawarcia umów ubezpieczenia w powyższym zakresie jest rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, na co najmniej 50%  powierzchni upraw. Rolnik jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia z wybranym zakładem ubezpieczeń, który zawarł z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowę w sprawie dopłat albo innym wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, suszę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne.

Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie, w okresie 12 miesięcy, ochroną ubezpieczeniową objęte jest co najmniej 50 % powierzchni upraw, od co najmniej jednego z wymienionych ryzyk.

OPŁATY (KARY) ZA NIESPEŁNIENIE WYMOGU ZAWARCIA UMÓW OBOWIĄZKOWYCH UBEZPIECZEŃ DLA ROLNIKÓW

W przypadku niespełnienia obowiązku zawarcia obowiązkowej umowy ubezpieczenia tj. nieposiadania ochrony ubezpieczeniowej, przepisy przewidują opłatę w wysokości:

  • jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku braku obowiązkowego ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego ( OC rolników),
  • jednej czwartej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku braku obowiązkowego ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa.
  • równowartość w złotych 2 euro za każdy nieubezpieczony hektar upraw rolnych.

Opłaty nie pobiera się w przypadku, gdy rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy zawarcia takiej umowy co najmniej w dwóch zakładach ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat.

Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umów ubezpieczenia obowiązkowego.

Warto też podkreślić, że opłata karna nie jest jedyną sankcją za niespełnienie obowiązku zawarcia np. umowy ubezpieczenia OC rolnika. Jeśli zdarzy się sytuacja, w której szkoda mogłaby być pokryta z tego ubezpieczenia, a ubezpieczenie nie zostało wykupione, to poszkodowany otrzyma odszkodowanie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, po czym Fundusz zażąda zwrotu tej kwoty zarówno od posiadacza gospodarstwa, który nie zawarł umowy ubezpieczenia, jak i od osoby, która szkodę wyrządziła.

KONTROLA SPEŁNIENIA OBOWIĄZKU ZAWARCIA UMOWY OBOWIĄZKOWEGO UBEZPIECZENIA OC ROLNIKÓW I BUDYNKÓW ROLNICZYCH

Do kontroli spełnienia obowiązku ubezpieczenia oraz dochodzenia opłat za niespełnienie tego obowiązku stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Ustawy te określają także, jakie organy są zobowiązane lub uprawnione do kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczeń obowiązkowych.

Do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umów ubezpieczenia w powyższym zakresie zobowiązany jest m. in. wójt /burmistrz/prezydent miasta – właściwy ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika (kontrole może również przeprowadzić starosta oraz Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny).

W związku z powyższym informuję, że w najbliższym czasie do rolników posiadających grunty rolne na terenie gminy Lubin zostaną wysłane pisma, w których zobowiązani zostaną do okazania dokumentów potwierdzających zawarcie ww. obowiązkowych umów ubezpieczenia oraz dowodów, że opłacone zostały składki za ww. ubezpieczenia.

Jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego lub dowodu opłacenia składki za ubezpieczenie OC rolników, organ przeprowadzający kontrolę zawiadamia o tym Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia lub zakończenia kontroli. W przypadku braku okazania dokumentów dotyczących ubezpieczenia budynków – postępowanie o naliczenie opłaty prowadzone będzie przez Wójta.

Więcej informacji uzyskać można w Urzędzie Gminy Lubin (ul. Księcia Ludwika I nr 3. 59-300 Lubin) w Referacie Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska (pokój nr 15) lub pod numerem telefonu 76 8403-190