Ksiądz Wojciech Skowron, do niedawna Proboszcz Parafii Chrystusa Króla w Osieku oraz Tadeusz Kielan wójt gminy Lubin zostali uhonorowani odznakami za opiekę nad zabytkami, które przyznał im Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Skromną uroczystość i wręczenie odznak zorganizowano tuż przed sesją Rady Gminy.
Ochrona zabytków i opieka nad nim jest zadaniem własnym gminy oraz obowiązkiem każdego z właścicieli zabytku. Ochrona i opieka to szerokie określenie, dzięki czemu, przybierać może różnorodne formy i sposoby, w dużej mierze zależne od kreatywności i zaangażowania ludzi.
Dokonując w 2020 roku swego rodzaju podsumowań i refleksji na ten temat – co miało bezpośredni związek z udziałem w konkursie rozpisanym przez Generalnego Konserwatora Zabytków pn. Samorząd dla Dziedzictwa, uświadomiono sobie, że w naszej gminie podejmowanych jest wiele, także niestandardowych i spektakularnych działań. Ich realizacja możliwa jest dzięki aktywności ludzi, którzy zaangażowani są w te dzieła.
Wystąpiono więc do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o uhonorowanie osób niosących duży wkład w ochronę i opiekę nad zabytkami. To zaszczytne wyróżnienie jest nadawane osobom doświadczonym w społecznej opiece nad dobrami kultury lub w działalności konserwatorskiej. Ustanowioną w 1962 r. odznakę przyznaje się osobom prowadzącym działalność m.in. w zakresie utrzymywania dóbr kultury zgodnie z zasadami opieki nad zabytkami, przeciwdziałania zagrożeniom dóbr kultury czy popularyzacji zagadnień związanych z działalnością konserwatorską.
Na wniosek wójta, za osiągnięcia i zasługi księdza Wojciecha Skowrona minister przyznał mu srebrną Odznakę za Opiekę Nad Zabytkami.
Także Rada Gminy Lubin wystąpiła do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o stosowne uhonorowanie Tadeusza Kielana – wójta gminy Lubin za działania na rzecz opieki nad zabytkami.
– Jest mi bardzo miło, że doceniono i zauważono moje starania i wszystkich pracowników Urzędu Gminy w tym zakresie. Cieszę się, że naszą gminę stać na to, by rokrocznie przeznaczać po około pół miliona złotych na opiekę nad zabytkami. To też zasługa radnych, którzy popierają moje wnioski w tym zakresie – mówił wójt Tadeusz Kielan.
– Od zawsze uczono mnie, że jak się coś zaczyna, to trzeba to robić bardzo dobrze, dlatego tak bardzo zaangażowałem się w przywrócenie świetności między innymi kościoła w Osieku. Dziękuję za to wyróżnienie – mówił ks. Wojciech Skowron, który jest dzisiaj proboszczem w jednej z parafii w Lubinie.
Przedstawiamy dokonania odznaczonych i wyróżnionych za zaangażowanie w ratowanie naszego dziedzictwa narodowego.
Ksiądz Wojciech Skowron z chwilą objęcia w 2012 stanowiska Proboszcza Parafii Chrystusa Króla w Osieku przystąpił do kompleksowego programu odnowy i konserwacji zabytków pozostających w zasobach parafii. Realizowane przez księdza działania, aż do zakończenia posługi w 2020 r. obejmowały remonty zabytkowych obiektów oraz renowację zabytków ruchomych stanowiących ich wyposażenie. Podejmował liczne i skuteczne starania, dzięki czemu skala i zasięg prac są okazałe i warte podkreślenia.
W roku 2013 przy wsparciu Fundacji Polska Miedź dopiął pierwszego zamierzonego celu i wykonał nowe posadzki w kościele Parafialnym pw. Chrystusa Króla w Osieku. W latach 2013/2014 pozyskując wsparcie zewnętrzne Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego i gminy Lubin przeprowadził prace konserwatorskie XVIII wiecznego barokowego ołtarza w kościele filialnym pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Pieszkowie.
Ksiądz Wojciech Skowron bez wątpienia jest estetą dbającym o wszystko co go otacza, również o okolice podległych mu świątyń. Przykładem na to jest m.in. przygotowanie w 2015r. projektu i wykonanie nowej szaty roślinnej przy kościele parafialnym w Osieku, czy wymiana elewacji wraz ociepleniem domu parafialnego posadowionego w sąsiedztwie świątyni w Osieku.
Wyjątkowym przedsięwzięciem ks. Wojciecha Skowrona było odtworzenie ołtarza, który po pięciu wiekach – w formie wiernej kopii – powrócił do miejscowego kościoła pod wezwaniem Chrystusa Króla w Osieku. Oryginał XV-wiecznego „Tryptyku Świętych Dziewic” znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
W 2015 roku wydobył na światło dzienne barokowy sarkofag Marien Katharinen von Bibra stanowiący dzieło XVIII wiecznej kamiennej plastyki sepulkralnej. Znajduje się on w przesklepionym pomieszczeniu kościoła parafialnego w Osieku.
W latach 2016/2019 ks. proboszcz przeprowadził renowację wraz z kompleksową wymianą stolarki okiennej i drzwiowej w obiektach sakralnych w Pieszkowie i w Osieku. W 2018 r. wymienił ławki w kościele parafialnym w Osieku a w 2020 roku zakupił do tej świątyni zabytkowe organy i przeprowadził ich renowację.
Warto też wspomnieć, że w obiekcie kościoła w Osieku zaaranżował kaplicę św. Barbary, w której wyeksponował historyczne przedmioty. W specjalnie do tego przygotowanych gablotach, umieszczone zostały m.in. świeczniki i lichtarze z przełomu XVII i XVIII wieku. Ekspozycje skomponował z historią miejscowości oraz mieszkańców, zaprezentowaną na wystawie fotografii.
W tejże kaplicy ksiądz proboszcz utworzył też miejsce pamięci ważnej postaci historycznej pochodzącej z Osieka – Daniela Caspara Schwenckfeld von Ossig teologa, kaznodziei, pisarza, myśliciela, a przede wszystkim reformatora religii protestanckiej i twórcy grupy wyznaniowej szwenkfeldystów. Znajduje się tam wiele jego oryginalnych dzieł z XVI wieku oraz pamiątek przekazywanych przez Zrzeszenie Schwenckfeldystów z Pensylwanii.
Wiele podjętych przez ks. Wojciecha Skowrona dzieł natury materialnej i duchowej oraz profesjonalizm towarzyszący realizacji każdego, nawet najmniejszego przedsięwzięcia będzie służył wspólnemu dobru i pozostanie materialnymi duchowym świadectwem dla wielu pokoleń.
Tadeusz Kielan od 2014 r., czyli wyboru na wójta gminy Lubin, kładzie ogromny nacisk na dbałość o dziedzictwo kulturowe i konsekwentne realizuje założenia Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Lubin, który obejmuje ochronę i opiekę nad zabytkami bardzo kompleksowo.
Działania wójta znalazły uznanie i w 2020 r. gmina Lubin otrzymała wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Samorząd dla Dziedzictwa” za działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.
Zauważono różnorodność działań podejmowanych przez wójta na rzecz ochrony i popularyzacji wiedzy o zabytkach. Działaniem systemowym i komplementarnym jest realizacja zadań pomocowych dla właścicieli lub posiadaczy obiektów zabytkowych, gmina Lubin corocznie przeznacza kilkaset tysięcy złotych na ten cel, udzielając wsparcia w postaci dotacji.
Dla wójta ratowanie dziedzictwa, przywracanie historii i pamięci to proces, który wydaje się być oczywistością. Wójt kładzie szczególny nacisk na dbałość o zabytki będące własnością gminy Lubin, są to głównie zabytkowe parki i cmentarze.
W 2020 r. został zagospodarowany zabytkowy teren pocmentarny w Osieku w kierunku parkowym. Na rozległym terenie powstał ogólnodostępny park, zadbano również o istniejący cenny starodrzew i pozostałości dawnych nagrobków, utworzone zostało lapidarium.
Przywrócono świetność parkom krajobrazowym w Gorzelinie, Miłoradzicach, Siedlcach oraz w Raszowej, dla których w 2016 r.
wydano przewodniki przyrodnicze. Mają one dodatkowy walor edukacyjny, ponieważ każdy z tych obiektów posiada dobrze opisaną ścieżkę przyrodniczą.
Na wniosek wójta w 2016 roku przyjęto uchwałą Rady Gminy Lubin „Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Lubin”. W ramach programu rozpoczęto realizację projektu pn. „Rewitalizacja zabytkowego parku w Niemstowie”, który uzyskał dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Dużym przedsięwzięciem przeprowadzonym w 2018 r. była rewaloryzacja zabytkowej fosy w Raszowej. Fosa jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale służy przede wszystkim mieszkańcom i wykorzystywana jest do organizacji Gminnych Zawodów Kajakowych, które również zainicjował wójt gminy Lubin.
W zakresie edukacji, promocji i popularyzowania dziedzictwa kulturalnego od 2017 r. gmina Lubin wydaje rokrocznie monografie miejscowości z terenu gminy obrazujące historyczne i współczesne dzieje sołectw. Do dzisiaj wydano 20 opracowań, dwie kolejne publikacje są w trakcie realizacji.
W 2019 r. przygotowano pierwszą gminną grę terenową Tropami Historii w Szklarach Górnych. Quest prowadzi przez Szklary Górne, prezentując najciekawsze zakątki związane z historią miejscowości. W następnych latach powstały kolejne historyczne gry terenowe w Chróstniku, Osieku i Krzeczynie Wielkim.
Wiedzę na temat zabytków, historii poszczególnych miejscowości popularyzuje się podczas szeregu rożnych działań sportowych, kulturalnych, a nawet spotkań w ramach partnerstwa międzynarodowego. Od roku 2016 z inicjatywy Tadeusza Kielana organizowany jest Gminny Rajd Rowerowy, którego uwieńczeniem jest uzyskanie odpowiednio brązowej, srebrnej lub złotej odznaki „Znam Gminę Lubin”.
Pod koniec 2018 r. powstała niezwykła wystawa Gmina Lubin – wczoraj i dziś zainicjowana przez wójta Tadeusza Kielana, który zachęcił mieszkańców gminy do przekazania pamiątek. Wielu mieszkańców odpowiedziało na apel ocalenia śladów przeszłości, stając się współautorami projektu, zachowującego dziedzictwo przodków i będącego opowieścią o losach ludzi przesiedlonych na Ziemie Zachodnie. Wielką pasją Wójta Kielana jest m.in. rzeźbienie i tworzenie różnych eksponatów z drewna nawiązujących do historycznych przedmiotów i narzędzi używanych dawniej. Wójt przekazał na wystawę wiele własnoręcznie wykonanych przedmiotów. Dotychczas w akcji ocalenia od zapomnienia przedmiotów użytkowych i maszyn rolniczych zgromadzono ponad 1000 eksponatów i wciąż przekazywane są nowe.
W 2019 r. za namową wójta zorganizowano szkolny Konkurs Wiedzy o Zabytkach Gminy Lubin. Uczniowie wykazali się doskonałą wiedzą na temat historii i przygotowali pieczołowicie wykonane makiety regionalnych perełek architektonicznych. Zainspirowały one wójta do zorganizowania kolejnej wystawy Zabytki Gminy Lubin.